Satış ve İhracatta Yükselişe Geçen Otomotiv Satış Sonrası Sektörü, İkinci Çeyrekten Daha da Umutlu!

OSS DerneÄŸi, 2022 Yılının Ä°lk ÇeyreÄŸini DeÄŸerlendirdi

Satış ve Ä°hracatta YükseliÅŸe Geçen Otomotiv Satış Sonrası Sektörü, Ä°kinci Çeyrekten Daha da Umutlu!

Satış Sonrası Pazarının Ä°ÅŸletme Giderlerinde En Çok Artan Kalem Yakıt - Nakliye Giderleri Oldu!

Otomotiv satış sonrası pazarı; 2022’yi yurt içi satışlarda, ihracatta ve istihdamda yakaladığı yükseliÅŸ trendi ile karşıladı. Yılın ilk çeyreÄŸini hem satış hem ihracat hem de istihdamdaki artışlarla geride bırakan sektör, ikinci çeyrekten daha da umutlu. Otomotiv Satış Sonrası Ürün ve Hizmetleri DerneÄŸi’nin (OSS) 2021 Yıl Sonu Sektörel DeÄŸerlendirme Anketi’ne göre; yılın ikinci çeyreÄŸinde yatırım yapmayı planlayan üyelerin oranı yüzde 45’i buldu. Bu yılın ilk çeyreÄŸinde geçen senenin aynı dönemine cirosal bazda ortalama yüzde 50’ye yakın artış yaÅŸanırken, yılın ikinci çeyreÄŸinde geçen senenin aynı dönemine göre satışlarda ortalama yüzde 43 artış beklendiÄŸi ortaya çıktı. Sektörün yaÅŸadığı sorunların başında ise “tedarik problemleri” yer aldı. 

Otomotiv satış sonrası pazarı özelinde yılın ilk çeyreÄŸini deÄŸerlendiren OSS DerneÄŸi Yönetim Kurulu Üyesi ve Genel Sekreteri Ali Özçete, “Ä°stihdamda artış yaÅŸanıyor. Bunun en önemli sebebi yıllardır Ä°stanbul’a yoÄŸunlaÅŸan dağıtıcıların, son üç senedir ülke geneline yayılmaya baÅŸlaması. Ayrıca firmalar ikinci çeyrekte ciroda artış öngörüyor. Bu, enflasyonun üzerinde bir artış beklentisi” dedi.

Otomotiv Satış Sonrası Ürün ve Hizmetleri DerneÄŸi (OSS), bu yılın ilk çeyreÄŸini, üyelerinin katılımıyla düzenlediÄŸi bir anket çalışmasıyla mercek altına aldı. OSS DerneÄŸi’nin 2022 Yılı 1. Çeyrek Sektörel DeÄŸerlendirme Anketi’ne göre; yılın ilk çeyreÄŸini hem satış hem ihracat hem de istihdamdaki artışlarla geride bırakan sektör, ikinci çeyrekten daha da umutlu. Çalışmada; bu yılın ilk çeyreÄŸinde 2021’in son çeyreÄŸine göre yurt içi satışlarda ortalama yüzde 19’a yakın artış yaÅŸandığı belirlendi. Yılın ilk çeyreÄŸinde geçen senenin aynı dönemine göre cirosal bazda ortalama yüzde 50’ye yakın artış oldu. Ayrıca katılımcıların 2022’nin ikinci çeyreÄŸinde yurt içi satışlarda ortalama yüzde 12 oranında artış beklediÄŸi ortaya çıktı. Üyeler ayrıca bu yılın ikinci çeyreÄŸinde geçen senenin aynı dönemine göre yurt içi satışlarda ortalama yüzde 43 oranında artış öngördüklerini açıkladı. Çalışmada tahsilat süreçleri de ele alındı. Katılımcıların yüzde 70 gibi büyük bir çoÄŸunluÄŸu, geçen yılın son çeyreÄŸine göre bu senenin ilk çeyreÄŸinde tahsilat süreçlerinde herhangi bir deÄŸiÅŸiklik yaÅŸanmadığını belirtti. Bu durumun sektörde oturmuÅŸ bir tahsilat politikasından kaynaklandığı gözlemlendi.

Ä°stihdam geçen yılın aynı dönemine göre arttı!

Ankette sektördeki istihdam konusu da mercek altına alındı. Katılımcıların yarısı istihdamının arttığını söylerken, “deÄŸiÅŸiklik yok” yanıtını verenlerin oranı yaklaşık yüzde 44, “azaldı” diyenlerin oranı ise yüzde 6 oldu. Ä°stihdamında artış yaÅŸanan üyelerin yarısından fazlasını üretici üyeler oluÅŸturdu. Geçen senenin aynı dönemi ile karşılaÅŸtırıldığında da sektördeki istihdamın yükseliÅŸe geçtiÄŸi ortaya çıktı. 2021’in ilk çeyreÄŸinde katılımcıların yüzde 44’e yakını istihdamlarında artış olduÄŸunu açıklamıştı.

Tedarik problemleri yine ilk sırada yer aldı!

Sektörde bu yılın ilk çeyreÄŸinde yaÅŸanan sorunların başında tedarik problemleri ile döviz kurlarındaki hareketlilik yer aldı. Maliyetlerdeki artış konusu da dikkat çeken baÅŸlıklara girdi. Bu kapsamda katılımcıların yüzde 86’ya yakını yaÅŸadıkları öncelikli sorunu “tedarik problemleri”, yüzde 70’i “döviz kuru / kur artışı” olarak tanımladı. Üyelerin yüzde 69’a yakını bu soruya “kargo maliyet & teslimat problemleri”, yüzde 48’i “gümrüklerde yaÅŸanan problemler”, yüzde 36’ya yakını “nakit akışında yaÅŸanan problemler”, yüzde 23’ü “iÅŸ ve ciro kaybı”, yüzde 9’u “pandemi sebepli çalışan motivasyon kaybı” ve yüzde 6’sı da “diÄŸer” yanıtını verdi.

Üreticilerin yatırım planları yükseliÅŸe geçti!

Ankette sektörün yatırım planları da incelendi. Bu yılın ikinci çeyreÄŸinde yatırım planlayan üyelerin oranı yüzde 45’i buldu. Özellikle üretici üyelerin yatırım planlarında bir önceki döneme göre artış yaÅŸandığı gözlemlendi. Bir önceki ankette üretici üyelerin yüzde 45’e yakını yatırım planlarken, bu oran son ankette yüzde 60’a yükseldi. Dağıtıcı üyelerde ise yüzde 34 olan bu oran, yine son ankette yaklaşık yüzde 36’ya çıktı.

Ä°ÅŸletme giderlerinde en çok artan üç kalem…

Katılımcılardan ilk kez, son bir yılda iÅŸletme giderleri içerisinde en çok artan üç kalemi sıralamaları istendi. Bu kapsamda üyelerin “yakıt – nakliye” baÅŸta olmak üzere, “personel”, “ambalaj” ve “enerji (elektrik-doÄŸalgaz)” giderlerinde artış yaÅŸadığı belirlendi. Katılımcıların yüzde 81’i “yakıt – nakliye”, yüzde 64’ü “personel”, yüzde 62’si “ambalaj”, yüzde 62’si enerji “(elektrik-doÄŸalgaz)”, yaklaşık yüzde 44’ü “kargo”, yüzde 23’ü “kira” ve yüzde 19’a yakını da “finansman” yanıtını verdi. Üyelere “Son bir yılda üye firmaların iÅŸletme giderlerinin tüm giderler içerisindeki deÄŸiÅŸim oranı” da soruldu. Yüzde 72 gibi büyük bir çoÄŸunluk, yüzde 5 oranında artış yaÅŸandığını söyledi.

Üreticilerin yılın ilk çeyreÄŸindeki kapasite kullanım oranı ortalaması ise yüzde 81 oldu. Geçen yıl bu oran yüzde 85’ti. Yılın ilk çeyreÄŸinde üyelerin üretimi geçen senenin son çeyreÄŸine göre yüzde 13, geçen senenin ilk çeyreÄŸine göre de yüzde 19’a yakın arttı. Ayrıca yılın ilk çeyreÄŸinde üyelerin ihracatı geçen senenin son çeyreÄŸine göre yüzde 11, geçen senenin ilk çeyreÄŸine göre de yüzde 18’e yakın artış gösterdi.

“Üretim tarafında ihracat merkezli çok büyük bir geniÅŸleme var”

Anket sonuçlarını deÄŸerlendiren OSS DerneÄŸi Yönetim Kurulu Üyesi ve Genel Sekreteri Ali Özçete, “Üretim tarafında özellikle ihracat merkezli çok büyük bir geniÅŸleme var.  Ama özellikle yakıt fiyatlarındaki artıştan kaynaklı iç pazar tüketiminde de ciddi anlamda düÅŸüÅŸ var. Åžu anda Ä°stanbul trafiÄŸindeki yoÄŸunluÄŸun yüzde 60’lara düÅŸmesi otomotiv dağıtımı sektörünü ne yazık ki olumsuz etkiliyor” diye konuÅŸtu.

“Sektör paydaÅŸları tüm zorluklara karşın yatırıma devam ediyor”

Sektörde istihdam alanında bir artış yaÅŸandığını vurgulayan Özçete, “Bunun en önemli sebebi yıllardır Ä°stanbul’a yoÄŸunlaÅŸmış olan dağıtıcıların, son üç senedir ülke geneline yayılmaya baÅŸlaması. Yakıt fiyatlarındaki, kargo maliyetlerindeki artış ve pandemi süresince kargoların teslim edilememesinden kaynaklanan sıkıntılar süreci tetikledi ve Türkiye genelinde homojen bir ÅŸubeleÅŸme yapısına gidildi. Sektör paydaÅŸları tüm zorluklara karşın Türkiye genelinde yatırıma devam ediyor” açıklamasını yaptı.

Ä°ç pazarda ürün bulma noktasında yaÅŸanan sıkıntılar…

“Ä°hracat merkezli büyüme, üretim kapasitesindeki doluluk üreticileri ihracata yönlendiriyor, bu durum da beraberinde düÅŸen iÅŸ potansiyeline karşın ürün bulunabilirliÄŸinde sıkıntılar oluÅŸturuyor. Bu tür sıkıntılar devam edecek gibi duruyor” ifadelerini kullanan Özçete, “Dolaysıyla üretim tarafında pozitif bir ambiyans var. Özellikle Çin’deki konteyner krizi, üretim krizi Türkiye’ye pozitif yansıdı. Ama üreticilerin ihracata yoÄŸunlaÅŸmasının iç pazarda ürün bulma noktasında sıkıntılara sebebiyet verdiÄŸi gözlemleniyor. Sektördeki firmalar ikinci çeyrekte ciroda artış bekliyor. Bu, enflasyonun üzerinde bir artış beklentisi… Sektör, mevsim normallerinden dolayı da ikinci çeyrekten daha umutlu” diye konuÅŸtu.