Volkswagen Nihayet Geliyor

Volkswagen Nihayet Geliyor

Son altı-yedi yıldır sürekli her sene Volkswagen’ın (VW) Türkiye’de yatırım yapacağı haberleri basında yer alır ve bu defa mutlaka geliyor denir ama VW bir türlü gelmezdi.  O dönemlerde de sıkça sektörden tanıdıklarım haber doÄŸru mu diye sorar ben de buradaki (Almanya’daki) izlenimlerim ve takiplerimin sonucu hayır yok öyle bir ÅŸey derdim. Evet, ÅŸimdi geliyor… Ama bu defa da sıkça sorulan soru;  VW yatırımdan vazgeçti mi? Bu yazının yazıldığı saatlere kadar VW’nin kararından vazgeçme gibi bir durumu yok. Zaten böylesi VW yatırım kararları çok çabuk geri dönülecek kararlar niteliÄŸinde deÄŸildir. Karar süreci VW’de oldukça uzun bir prosedür ve konsensus gerektirir; VW yönetim kurulu ve bir o kadar da iÅŸyeri temsilciliÄŸinin (Almanya’ya has bir iÅŸletme içi seçimle oluÅŸan bir kurum, genellikle de sendikacılardan oluÅŸuyor) kararı önemlidir, bir de tabii VW hissedarı olarak altın hisseye sahip “eyaletin” (AÅŸağı Saksonya Eyaleti) kararı oldukça önemlidir. Birbirlerinden farklı amaç, vizyon ve çıkarları olan bu üç grubu genelde herhangi bir ortak karar etrafında toplamak zordur. Ama Türkiye’ye yatırım konusunda bu üç grup aynı kararda birleÅŸtiler. Bunun sonucu olarak Türkiye’de VW resmi olarak ÅŸirketi de kurdu. Fakat son dönem siyasi, bölgesel geliÅŸmelerden dolayı VW bu yatırım kararının son onay toplantısında bu kararını ilan etmeyi öteledi. Kanımca karardan vazgeçilmedi, sadece kararın ilanının ertelenmesi söz konusu ve VW yetkilileri bu durumun yatırım planlamalarında bir aksama yaratmayacağının altını çiziyorlar.

Türkiye’de yatırım kararının verilmesinde en önemli etken VW’nin küresel ve bölgesel büyüme stratejisidir. Bu strateji doÄŸrultusunda hangi ülke, coÄŸrafyada yatırım yapılacağı tabii ki deÄŸiÅŸik faktör ve kriterlere göre incelenmekte, araÅŸtırılmaktadır. Somut olarak belirtmek gerekirse VW iki sorunu çözmek için bir arayış içinde idi. Bunlardan biri, VW’nin DoÄŸu-Avrupa’daki üretim ünitelerinde belli segmentte araç üretimi için kapasite sorunu yaÅŸadığı idi. ÖrneÄŸin Skoda’nın Superb modeline talep oldukça yoÄŸun ama üretim bunu karşılayamamaktadır. DiÄŸeri, VW’nin Passat modelini ürettiÄŸi Almanya Emden fabrikası DijitalleÅŸme ve Yeni Nesil Araç üretimi konsepti baÄŸlamında E-Araç üretimine dönüÅŸtürülecek olması idi. Dolayısı ile Passat üretimi herhangi bir ÅŸekilde bir yerde devam etmeliydi. VW’nin uyguladığı Platform Stratejisi gereÄŸi Superb ve Passat aynı platform araçları. Yani Superb’nin üretildiÄŸi yerde Passat’ta üretilebilmektedir. Dolayısıyla, VW’nin Türkiye fabrikasında bu iki model araç üretilecek diye planlandı.

Türkiye’de üretilmesi düÅŸünülen araçlar VW’nin stratejisi açısından düÅŸünüldüÄŸünde aslında ‘geçiÅŸ dönemi’ modelleridir. VW Almanya’daki birçok fabrikasında 2020’den itibaren aÅŸamalı olarak E-Araç üretmeye baÅŸlayacaktır.

VW’nin Kararında Etkenler Nelerdir?

Yukarıda da deÄŸinildiÄŸi üzere, VW büyük bir transformasyon geçirmektedir. Dizel araç skandalından sonra imajı oldukça yıpranan VW hem satışlarını stabilize etmek (dünyanın bir numaralı araç üreticisi), geçiÅŸ dönemini sancısız idare etmek için hem yeni fabrikalara yatırım yapmak hem mevcut fabrikaları dijitalleÅŸme hedefi doÄŸrultusunda dönüÅŸtürmek, daha verimli hale getirmek (örneÄŸin yeni çıkan Golf 8 modelinde %10 verimlilik saÄŸlandı) hem de yeni nesil çevre dostu, alternatif araçlar üretmek zorundadır. Toplamda milyar Euro’luk yatırımlar söz konusudur.

Türkiye yatırım ülkesi olarak hem iç pazar (potansiyel müÅŸteriler) hem ihracat yapmak için (Superb ve Passat ihracat için de düÅŸünülmektedir) hem de ‘local content’ yaratma perspektifinde oldukça kıymetli bir ülke. Benzer özelliklere, avantajlara sahip DoÄŸu-Avrupa’da ya da Akdeniz havzasında ikinci bir ülke yok. Türkiye’nin bu avantajlı durumu her zaman vardı, geçmiÅŸte de bugün de ama bu avantajlı durum VW’nin küreselleÅŸme stratejisi ile buluÅŸtuÄŸu anda VW’nin yatırım kararı çıktı. Yani ‘dış etken’ belirleyici oldu.

Türkiye Otomotiv Sanayi Ä°çin Kazanç

Ülkemizdeki genel ekonomik durgunluk, VW’nin yatırım kararı ilanını ertelemiÅŸ olması gibi nedenlerden dolayı “ÅŸimdilik” sektör bayram havası yaÅŸamamakla beraber VW’nin Türkiye’de araç üretecek olması toplamda otomotiv sanayimiz açısından oldukça pozitiftir. DiÄŸer araç üreticilerine nazaran -bilhassa Asya coÄŸrafyasından üreticiler- VW bileÅŸenleri itibari ile bir üretim merkezini çok çabuk terk etmeyen uzun vadeli perspektife dayalı çalışma kültürü ile farklı bir üretici. DiÄŸer taraftan hali hazırda VW’nin Türkiye’nin tedarikçi havzasından faydalandığını, uzun yıllardır çalıştığı iÅŸletmeler olduÄŸu bilinmektedir. Bu tedarikçi sayısı ileriki yıllarda kuÅŸkusuz artacaktır. Türkiye’de üretilecek araçlardaki model deÄŸiÅŸiklikleri (teknik, tasarım) ve yeni tedarikçi kararları (satın alma) uzunca bir süre daha VW’nin merkezi Wolfsburg’ta verileceÄŸini belirtmeme gerek yok sanırım. Dolayısı ile Türkiye’de VW fabrikasında iÅŸ yapmak isteyenlerin kapısı, yolu Almanya Wolfsburg’tan geçecek.

Türkiye otomotiv tedarik sanayisinde küresel firmaların varlığını da biliyoruz. Ama bunların sayısında da ve iÅŸ hacimlerinde de artış olacağı dolayısı ile VW yatırımının bu alanda diÄŸer yatırımları da tetikleyeceÄŸi beklenen bir geliÅŸmedir. Åžimdiden hazırlık içinde olan çok sayıda firma var.

Özetle, VW’nin yeni yatırımı, MAN firmasını daha da büyütmek hedefi (MAN bir VW kuruluÅŸu), Ford ile Türkiye’de Transporter üretme iÅŸbirliÄŸi bir arada deÄŸerlendirildiÄŸinde VW’nin Türkiye’ye önemli bir rol biçtiÄŸi daha iyi anlaşılmaktadır.